تاریخچهای به قدمت بافت مو تا تولید پارکت
تاریخ کفپوشهای قدیمی و اولیه شاید در نگاه اول غیر طبیعی به نظر برسد. اما مانند تمام آنچه که ما به عنوان انسان مدرن در اطراف خود داریم، كفپوشها نیز دارای تغییر و تحولات تاریخی هستند. این تحولات نیز عمری به بلندای تاریخ انسان هوشمند، دارد. پس عجیب نیست اگر بگویم که بسیار طولانی خواهد بود و بررسی آن در یک مطلب كوتاه نمی گنجد. اما با ما همراه شوید تا نگاهی کوتاه به تحولات تاریخ کفپوش های قدیمی و اولیه بیاندازیم.
آغاز شكل گيري کفپوش های قدیمی و اولیه با موی زنان
جالب است موهای بانوان همهجا حتی در شكلگيري کفپوشها هم تاريخساز بوده اند! این را باستان شناس میگویند چون انسان ماقبل تاریخ به گونهای بافتن علف و مو را ميدانست و موی انسان و حیوان را ميبافت. در هرحال این اولین قدمهای انسان اولیه برای رسیدن به بافت موکت است و ادامه آن به بافت فرش و لباسهای بافتني ميرسد و همه، در یک مجموعه جای میگیرند. شواهد به دست آمده از کاوشهای باستانشناسی اخیر در اطراف دریاچه خزر گواهی میدهد که پشم گوسفندان و بزها چیده و از آن برای نخریسی و یا بافتن استفاده میشده است. استفاده از پشم و دیگر الیاف همچون الیاف گیاهی برای منسوجات، به شش هزار سال قبل از میلاد مسيح باز میگردد.
پیش از پیشرفت بشر در بافندگی، الیاف به شکل ساده در هم تنیده میشدند تا سبدها و زیراندازهای سادهای همچون حصیر و بوریا از آنها بافته شود. این الیافها جایگزین زیراندازهای ساده و ابتداییاي قرار گرفتند که انسان اوليه آنها را از شاخههای خشک گیاهان و پیچکها ميساخت. در تپههای کاووش شده در جنوب سیبری در مکانی به نام پازیریک اجناس بافته شدهای متعلق به دو هزار و چهارصد سال قبل یافته شده است که نه به عنوان کفپوشهای قدیمی و اولیه بلکه برای كاربردهاي تزئینی به دیوار آویخته میشدند و گاهی نیز حایلی برای تقسیم مرز اتاقها از یکدیگر بودند و نقش اساسی در اتاق را بازی میکردند! جنس این مواد غالبا از خز و چرم حیوانات بود. این منسوجات در قرون وسطا و به خصوص در ایتالیا نيز همچنان همين نقش را براي انسانها ايفا ميكردند.
همچنین میتوانید دربارهی سنگ طبیعی بخوانید.
انسان شکارچی و کفپوش
انسان شکارچی کفپوشهای قدیمی و اولیه خود را پر توده میساخت تا در هنگام خوابیدن روی آن به دليل کف سرد، سخت و خشن خانههای خود آزار نبيند يا بيمار نشود. اما خود این کفپوشهای قدیمی و اولیه نیز سطح خشنی داشتند. با این حال اين پايان راه براي انسانهاي باستاني نبود. آنها آنقدر در ساخت كفپوش خانههايشان آزمون و خطا كردند تا توانستند کفپوشهای نرم را نیز بسازند.
کفپوش های قدیمی و اولیه چگونه نرم شدند
ریشه اولیه و اصلی بافت فرش که در نهایت به بافت موکت نیز میرسد کاملا در تاریخ مشخص نیست. با اين حال اين را ميدانيم كه مصری ها در هزاره سوم پیش از میلاد از کتان و پشم در رنگهای درخشان استفاده مي كردند و آنها را به یکدیگر میبافتند تا اشياي تزئيني داشته باشند. به مرور زمان، شيوه هاي مورد استفاده مصريان در بافندگی به خاورمیانه و از آنجا به مغولستان و چین رسید. برخی محققان نیز آسیاي مرکزی، ترکستان و چین را خاستگاه اولیه بافت زیراندازها و کفپوش های قدیمی و اولیه نرم میدانند.
در هر صورت زیر اندازهای ابتدایی در چین از بافتن ابریشم به پشم یا پنبه به وجود آمدند. یعنی بافندگان در بافت زيرانداز تار و پود را از ابریشم يا پنبه انتخاب مي كردند و هر كدام را به نوبت در زير و روي زيرانداز قرار ميدادند. و احتمالا به دلیل هزینه بالای همين زيراندازها بوده كه بشر بعد از مدتي به فكر بافت زیر اندازهای تماما پشم افتاد. شاید یکی از خاستگاه های موکتهای رولی را نیز بتوان به اقوام عشایری در آسیاي مرکزی نسبت داد. چراکه آنها به دلیل سفرهای طولاني مدتشان نياز داشتند نوعی زیر انداز رولی و ساده از جنس پشم به همراه داشته باشند كه به راحتی پهن و جمع شود و قابل حمل و نقل نيز باشد.
کفپوش های قدیمی و اولیه در کهن ترین تمدن اروپا
حدود هزار و شصت تا هزار سال قبل از میلاد در کرت، بزرگترین جزیره یونان باستان، سنگ ریزه هایی که با آب ساییده شده بودند به عنوان کفپوش های قدیمی و اولیه به كار مي رفت. یوناني ها در میانه قرون ششم تا چهارم پیش از میلاد این شیوه را ارتقا دادند تا در نهایت به تزئین کف زمين با موزاییک رسیدند. کفپوش موزاییک همچنین در آسیای صغیر یا همان آناتولی و سیسیل در ایتالیا نیز مشاهده شده است. جنس آنها غالبا از مرمر بود و به شکل مارپیچ در کنار يكديگر چیده میشدند.
رخام گچی، گرانیت و دیگر سنگها که اين قابلیت را داشتند تا صیقل داده شوند، به عنوان کفپوش به كار ميرفتند. کفپوش چوبی نیز که در دوران باستان تنها برای اهداف کاربردی مورد استفاده قرار میگرفت کم کم به تخت های صاف صیقلی تبدیل شد تا در نهایت به شکل پارکت درآمد و حتی از آن برای تزئین کف زمين نيز استفاده شد.