راه رفتن ميان باغ های بهشتی
فرش منسوج برای ما ایرانی ها واژه آشنایی است. از خانه هاي پنج دري مادر بزرگ، پدر بزرگ ها گرفته تا پينت هاوس هاي اروپايي، فرش همواره عنصر جدایی ناپذیري در تزئين و دكور خانه هاي ما بوده است. فرش آنقدر برای ما آشناست که اگر کسی از ما بخواهد فرش را توصیف یا تعریف کنیم به نظرمان عجیب مي رسد. اما وقتی صحبت از علم و دانش و آموختن مي شود، این باغ های رنگارنگ، آسمان های بهشتی و جنگل های خوابیده درون اتاق های ما نیز نیاز به تعریف و توصیف دارند.
تعریفی ساده برای محصولی گرانبها
فرش محصولی است بافتني و اندکی ضخیم كه برای پوشاندن زمین تهيه و توليد مي شود، هر چندكه ضخامت فرش منسوج بسته به موادی که از آن تهیه می شود، تغییر می کند. مانند فرش های ابریشم که گاهی به نازکی و لطافت یک گلبرگ هستند. کارکرد صرف آنها پوشاندن زمین نیست، کمااینکه برخی فرش ها برای آویختن به دیوارها استفاده می شدند. حتی در تاریخ نیز از برخی فرش های بافته شده به عنوان پرده یا حایلی میان اتاق ها استفاده می شده است.
تنوع مواد در تهیه فرش منسوج
فرش ها عموما از پشم تهیه می شدند اما در گذر زمان و تولید مواد شیمیایی و مصنوعی از نخ های پلی استر، پلی پروپیلن و نایلون نیز برای تهیه آنها استفاده شد. گاهی این مواد سبب محکم تر شدن فرش می شوند. همچنین فرش های تهیه شده از این مواد مصنوعی بسیار ارزان تر از فرش منسوج با پشم است. فرش ها می توانند بسیار متراکم و تخت بافته شوند یا غیر متراکم، مي توانند پرزدار باشند يا ضخیم. همچنين این محصولات را می توان تخت و بدون برجستگی یا با برجستگی هایی بافت که همانند دیوار نگاره ها از دل فرش بیرون زده اند.
دو نوع عمده فرش
فرش ها به دو نوعِ دست بافت و ماشینی تقسیم می شوند. فرش های ماشینی هدیه دنیای صنعتی به ماست، چراکه همواره فرش ها با دستان هنرمندان تولید می شدند. بافتن فرش کاری پرزحمت و زمان‌بر است و به همین دلیل فرش های دست بافت، قیمت های بالاتری نسبت به فرش های ماشینی دارند. فرش های دست بافت غالبا از موادی همچون پشم، ابریشم، کنف هندی و دیگر محصولات و فیبرهای طبیعی تهیه می شوند.
گاهی نیز از ترکیب این مواد برای بافتن فرش استفاده می کنند. ترکیب فیبرهای مختلف سبب برجسته و درخشان کردن قسمتی از نقش فرش منسوج می شود. برای مثال نخ ابریشم نازک و لطیف است و سبب درخشان تر شدن نقش فرش می شود. در اين صورت باقی نقش هاي فرش که با نخ های دیگر بافته می شوند برجسته تر به نظر خواهند آمد. هر دو فرش دست بافت و ماشینی را می توان در اندازه های مختلف تولید کرد.
فرش منسوج، کالایی که تنها برای زیبایی نیست
در ادامه آشنایی اولیه با فرش، اگر فعلا از فرش های دیواری و تابلو فرش ها بگذریم، باید بگويیم که این محصولات زیبا عملکرد کاربردی نیز دارند. بله به غیر از آنکه از قدیم الایام محصولی گرانبها به حساب می آمدند و نوع، جنس و اندازه آن نشانه توانگری صاحبخانه به حساب می آمد، اين كفپوش هاي زيبا کارکرد دیگری نیز داشتند. فرش ها درواقع برای نرم، راحت و از همه مهمتر، گرم کردن کف خانه های ما به كار مي‌رفته اند.
راه رفتن روی باغ های زیبای پرگل و نرم قطعا راحت تر است تا کفی پوشیده شده از سرامیک یا کاشی. به خصوص كه گرمتر نیز هستند. به خصوص در گذشته که انسان ها عادت داشتند روی زمین خانه بنشینند یا بخوابند، از اين ويژگي فرش بيشتر استفاده می كردند. از فرش منسوج برای کاهش صدای قدم یا ضربه نیز استفاده می شد. حتی امروزه نیز این کارکرد در خانه های کوچک آپارتمانی ما تاثیر مثبت دارد. واقعيت اين است كه همیشه درصد زیادی از زیبایی خانه و محل زندگی ما در دل این باغ های افقی پنهان شده است.
همچنین می‌توانید درباره‌ی موکت‌های پشمی بخوانید.
فرش منسوج، قصه ای طولانی
تابلوی بدون قاب و نقش بسته بر کف خانه شما داستانی طولانی دارد. و چنان جذاب و دلفریب است که آوازه اش در طی تاریخ از ایران ما به بسیاری از نقاط جهان پر کشیده است و این آوازه همچنان به طور ادامه دار در همه دنیا می چرخد. اما تولید فرش از مراحل اولیه تولید تا انواع آن، انواع گره ها، نقش ها و مکان های بومی، قصه های مفصلی دارد که در يك متن نمي گنجد. از هم اكنون با ما باشید تا قصه فرش را بخوانید.